ترکمن سسی - استاندارد سازی نحوه آموزش و فراهم ساختن بستر مناسب در جهت استفاده از ملزومات و ابزار نوین آموزشی ، در عصرحاضر یک ضرورت است و در این مسیر تشکیل ، طراحی و ارائه راهکار برای تامین و کاربردی کردن ابزارها و شاخص های آموزش مبتنی با اصول جامعه آموزش پذیر و دانایی محور در توسعه این رویکرد از اهمیت خاصی برخوردارند.
بدون شک شناخت درست و صحیح این ملزومات و ابزارها و بهره گیری مناسب از آنها با توجه به کارکردهای مورد انتظار در تسریع روند آموزش مخاطبان و توسعه اطلاعاتی جامعه دانش مدار موثر خواهد بود. از جمله دغدغه ها و مشکلاتی که هر کشوری در برنامه های توسعه اطلاعاتی خود در حرکت به سوی تبدیل شدن به یک جامعه با محوریت دانش که اصطلاحاً از آن به جامعه دانایی محور تعبیر می شود مواجه خواهد بود شیوه برخورد با ابزارهای موجود و همچنین نحوه کاربرد این ابزارها است.
آغاز هزاره¬ي سوم را که به عنوان عصر دانائي و عصر انفجار اطلاعات ناميده¬اند، با استفاده از ابزار نوین و پیشرفته همراه شده است. در این بین آموزش و پرورش كه دردوره¬هاي طولاني گذشته، عمده فعاليت خود را به انتقال اطلاعات و افزايش محفوظات فراگيران اختصاص داده بود، در اين دوران رسالت عظيم¬تري را احساس مي¬كند و آن پاسخ به اين پرسش اساسي است كه آيا شيوه¬هاي متداول آموزش و پرورش پاسخگوي نيازهاي فراگيران در آغاز قرن جديد هست و اگر نه چه ابزار و تحولاتي مورد نياز است تا بتوان نظام آموزش و پرورش را يك نظام كارآمد تلقي نمود.
از سوی دیگر باید اذعان داشت تنها ابزار نوین و شیوه های علمی کارساز نیستند و بهره مندی از نیروی انسانی ماهر نیز در این رویکرد یک اصل و فاز جدی است.
اما همانطور که می دانیم افراد کمی تغيير را دوست دارند و بیشتر افراد از تغييرات ناگهاني در هراسند. تغييرات قرن جديد سريع اتفاق مي افتند و همگام سازی نیروها با سرعت کمی دشوار و زمان بر است؛ توسعه¬ي دانش بشري، تغيير در ابزار يادگيري از كتاب به رايانه و نرم افزارهاي متنوع و شبكه¬ي جهاني و ماهواره و ... از جمله تغییرات ناشی از توسعه علم در هزاره سوم هستند. در حاليكه معلمان به کندی و با گام¬هاي آهسته و كوچك به وضعيت جديد خو مي¬گيرند و تغييرات جديد را به سادگي نمي¬پذيرند، تغييرات به طور مكانيكي و خارج از كنترل معلمان ايجاد مي¬گردد. بر همین اساس معلمان احساس مي كنند فرصت كمتري براي انطباق با تغييرات دارند در مقابل تغييرات مقاومت مي كنند. لوكاس ولايرمن در پژوهشی در این زمینه اظهار داشتند :
معلمان براي آزمايش و اجراي برنامه¬ هاي جديد نياز به زمان مناسب دارند. هم¬چنين براي تطبيق با محتواهاي جديد آموزشي و برنامه¬هاي جديد به وقت كافي احتياج دارند. بعلاوه ارتباطات بعنوان يك فرايند تسهيل كننده¬ي ايده¬ها و ارزش¬ها و احساسات بين افراد در ميان معلمان بويژه در جهت همگام شدن با تغييرات است و ضرورت دارد در راستاي دستيابي به ارتباطات و اطلاعات، حمايت سازمان و مديريت از معلمان و تداوم اين پشتيباني با مشاركت ايشان تحقق يابد.
با این وجود باید اشاره داشت با توجه به این که در توسعه اطلاعاتی هر جامعه ای بایستی نیم نگاهی نیز به پیشرفتهای جهانی داشت تا هماهنگی و همگامی لازم تحولات جهانی صورت بپذیرد و تلاش برای همگام سازی اساتید و معلمان با پیشرفت های نوین آغاز شود. فلذا در طراحی ساختار یک جامعه دانش مدار باید جایگاه ویژه ای را برای تمامی مقاطع آموزشی در آموزش و پرورش، دانشگاه ها و نقش جدی آموزش و تکنولوژی به ویژه به اساتید و معلمان، قائل شد. در طراحی یک مدل پیشرفته با استانداردهای جهانی که از پویایی و انعطاف پذیری لازم برخوردار باشد، باید در ابتدا نسبت به شناخت کمبودها و ضعف ها همت ورزید و در مراحل بعدی با استفاده از ظرفیت موجود، بومی سازی رویکرد های نوین آموزشی با توجه به ساختار اجتماعی مناطق مختلف کشور و در نهایت آموزش نیروی انسانی قدم برداشت.
بی شک دستیابی به استانداردهای معین و ضروری در جهت رسیدن به ساختارهای یک جامعه دانایی محور و پرورش شهروندان مسئولیت پذیر از آرمان های نظام آموزشی آوانگارد و پیشرو است. در شرایط حاضر برای تامین زیر ساختهای توسعه اطلاعاتی ما ناگزیر از ایجاد پیوند و تلفیق عوامل ( نیروی انسانی مهارت دیده) و ابزارهایی ( تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری آموزشی) هسیتم که از آنها به عنوان شاخص های تکنولوژی آموزش و آموزش تکنولوژی یاد می شود. در بستر جدیدی که از تلفیق این دو شاخص آموزشی به وجودمی آید امکانات و ابزارهای گوناگونی فراهم خواهد شد که در هدایت و توسعه اطلاعات بسیار موثر خواهد بود ضمن اینکه تاثیر و تاثر این دو شاخص از یکدیگر خود زمینه مساعدی در جهت پرورش افکار و ایده های جدید فراهم می شود که در نهایت منجر به مدرن سازی آموزش و توسعه مهارت های مدرن آموزشی خواهد شد.
گفتگو از: وحید حاج سعیدی
دیدگاه‌ها