ترکمن سسی - ازاوکتابهایی به نام دوتار (مجموعه داستان)عروسی مایا (مجموعه داستان )قصه نویسی به زبان ساده صدای زمین (مجموعه افسانه)وچندکتاب پژوهشی چاپ شده است.
سالهاست او را می شناسم.اوازاولین های کلاس قصه نویسی بندرترکمن بود.قصه هایش زود در مجله ی کیهان بچه ها زن روز روزنامه های کیهان واطلاعات چاپ شد. وچه زود هم برخی ازقصه هایش درجوانی جوایزی معتبر از مراکز فرهنگی ودانشگاه تهران دانشکده ی هنرهای زیبا دریافت کرد.
ازاوکتابهایی به نام دوتار (مجموعه داستان)عروسی مایا (مجموعه داستان )قصه نویسی به زبان ساده .صدای زمین (مجموعه افسانه)وچندکتاب پژوهشی چاپ شده است.حال که او به میانه ی سن رسیده است این بار کاری کرد کارستان. او جلد اول رمان مختومقلی را چاپ وروانه ی بازار کرده است.استاد یوسف سقالی را می گویم ،این نام آشنای قصه وگوینده توانمند رادیو ترکمنی.
سالهاست او را ندیده ام به بهانه ی چاپ رمان مختومقلی به سراغش رفتم.
_سلام یوسف ده ده
_والیک طاهرجان
_تبریک می گویم رمان مختومقلی را چاپ کردین میشه بگویید چی شد دست به این کار بزرگ زدید ؟
—سپاسگزارم درایران درمورد مختومقلی سخن بسیار گفته شده وگفته ها عموما تجزیه وتحلیل وتوضیح است اما من خواستم مختومقلی را نشان دهم که او کیست؟ پس شخصیت اورا در یک فضای داستانی قراردادم.
شخصیت اخلاقی، ادبی، هنری واجتماعی اورا حوادث ورویدادهای پیرامونش رقم می زنند یعنی رقبا وحریفان او رویدادهایی هستند که شخصیت فرا زمانی وفرا مکانی اورا نشان می دهند.این بنیان رمان مختومقلی است.
اما برای بیان رمان وشخصیت او من حد وسط نظم، نثر ونقاشی را برگزیدم این رمان ازنظر نوشتاری تاثیر گرفته ازنظم ، نثر ونقاشی است.تن پوش وجان پوش مختومقلی در رمان ازجنس عشق است.در دل او جهانی بی تاب می شود به یاد دوست وهمد مش خیس دلتنگی می شود.آتش عشقی که در دل او زبانه می کشد روی سنگها گل می رویاند و نفس هایش برای عشق اش مشک وعنبر می تاباند. مختومقلی تمام طوفانیست که تاب می آورد. دردنیای او عطری که از دوست جاریست که ازهیچ باغ وگلستانی جاری نیست.
—ازجلد دوم رمان مختومقلی بگویید درچه مرحله ایست؟
—نگارش جلد دوم رمان مراحل پایانی خود را می گذراند وازنظر محتوایی ونگارشی ادامه ی جلد اول است اما پخته تر وتکامل یافته تر. درجلد دوم، مختومقلی کوله باری از تجربه وخیال انگیزی هنر را دارد که به من کمک می کند رمان را شاعرانه تر و هنری تر ادامه بدهم.اوقادر است تصمیمات قاطع تری بگیرد.
به قول مولانااو حال ازچپ وراست صدای عشق را می شنود واین به من کمک بزرگیست.برای همین هم تمام افکار وجهت گیری های عقلی واجتماعی او را عشق پوشش می دهد.اما عشق نزد او همیشه وصال نیست هجران وجدایی بخشی از عشق اوست.بارها قامت عشق نزد او ترک برمی دارد و ماه دلش گاهی چروک می شود.عشق همینه.دردی چکن بیلر..
مختومقلی بخش هایی را در آوارگی بسر می برد اما از هرآوارگی ودلتنگی یار توشه ی قابلی برمی چیند.وخود را آماده ی رویارویی با حوادث بزرگ می کند.
—استاد سقالی چگونه به حس مختومقلی رسیدید؟
سالها طول کشیدتا به حس مختومقلی برسم بدون این حس نوشتن رمان محال بود.وقتی این حس دراختیارمن قرارگرفت دیگر مشکلی نبود مختومقلی خودش را حتی نقش اش را به من سپرد تامن او را به هر سوی عشق ودشت خواستم هدایت کنم.
—استاد ادبیات داستانی ترکمنصحرا را چگونه ارزیابی می کنید؟
—ادبیات کهن ما غنی است، مثلا افسانه ها گنجینه های ما هستند این گنجینه ها درشکل گیری وبقا ودوام ادبیات داستانی معاصر ما سقف وستون محکمی هستند. اماامروز ادبیات داستانی ما بسیارجوان است برای همین هم نباید سطح انتظار را بالا برد.قدمتش به سی سال هم نمی رسد.
به تمامی دوستان حوزه ی ادبیات داستانی خسته نباشید می گویم امادوستان درنگارش داستان دقت بیشتری بکنند.درنگارش نباید فقط به نشانه های ترکمنی اکتفا کرد. روح وساختار داستان باید ترکمنی باشد. واین لازمه اش فراگیری آداب و رسوم وزبان ترکمنی است ماباید در داستانهایمان فرهنگ، آداب ورسوم، گویش، تکیه کلام ها وجهت گیری های روحی وفکری مردم را ببینیم همان کاری که مختومقلی دراشعارش انجام داد.در داستانها باید سطح جامعه شناسی را بالا برد تا شناخت فرهنگ وباورهایمان ازلابلای داستانها ممکن گردد. همان کاری که محمود دولت آبادی دررمانهایش انجام می دهد یا چارلز دیکنز در رمانهایش انجام داد.
گفتگو :طاهر جانی
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.