ترکمن سسی - عبدالرضا نظری - فرهنگ ، آداب و رسوم هر قومی ریشه در تاریخ آن قوم دارد و برپایی چادر و آلاچیق در میان ترکمن ها به صورت نمادین هرکدام پیام خاصی را منتقل می کند.
آلاچیق ترکمنی با طراحی منحصر به فرد خود یکی از بهترین و برجسته ترین نماد قوم ترکمن است. آلاجیق ترکمن متشکل از شکل هندسی گردی شکل با استفاده از ابزار از جنس چوب و نمد است و هرکدام مفهوم و پیام خاص خود را در نوع طراحی حکایت دارد.
آلاچیق ترکمنی در گذشته های نه چندان دور قبل از شکل گیری روستاها یا رواج روستا نشینی به اصطلاح «اوبه نشینی با خانه های خشتی آجری، یکی از اساسی ترین نیاز یک خانواده ترکمن آلاچیق به عنوان نیاز اولیه برای مسکن به شمار می رفت. سبک بودن، بنا کردن آن در زمانی کوتاه از مزایای آلاچیق ترکمنی بود. امروزه نیز در عروسی های ترکمنی به صورت نمادین و کاربردی جهت پذیرایی مهمانان ها از آن استفاده می شود.
آلاچیق ترکمنی با طراحی خاص خود گنجایش تعداد زیادی از مهمانان را دارد و جای جای آلاچیق ترکمنی شور و شوق به جشن عروسی ها را می افزاید. اما چادر، این هم نماد دیگری است که کاملا از نظر شکل هندسی طراحی متفاوت و پیام متفاوت از آلاچیق دارد. در فرهنگ جامعه ترکمنی، معمولا برپا شدن این نوع چادر نشان از فوت یک نفر دارد.
اقوام ترکمن برای مردگان خود از همان دقایق اولیه عزا به غیر از نوزادان، با مشارکت اهالی به ویژه جوانان در کنار علما و بزرگان و ریش سفیدان محله چادر طویلی به طول حدودا ۱۰ متر و به عرض ۴ متر بر پا می کنند. اسکلت آهنی و روی آن چادری از جنس پارچه برزنتی ضخیم در مکان مناسب معمولا در محوطه حیاط محل سکونت متوفی دایر می شود و افراد برای ادای عرض تسلیت و قرائت فاتحه به روح متوفی در این چادر حضور می یابند.
معمولا بستگان نزدیک متوفی در محل ورودی چادر مستقر می شوند. معمولا یک نفر روحانی یا طلبه یا یک نفر مسلط به قرائت قرآن کریم به محض ورود هر شخص به داخل این چادر سوره ای یا آیه ای قرائت می کند.
لازم به یادآوری است در سال های نه چندان دور این چادر عزا به مدت ۷ شبانه روز دایر می شد اما در یک دهه گذشته بر پایی این چادر مختص عزا در بین اقوام ترکمن از ۷ روز به ۵ روز و حتی۳ روز کاهش یافته است و این تصمیم با نظر علما و روحانیون ترکمن گرفته شده است.
در میان ترکمن ها مراسم عزاداری برای متوفی زن ها در محل جداگانه ای در منزل متوفی همزمان برگزار می شود.
بر پایی چادر برای متوفی هم در شهرها و خم در روستاها با داشتن خانه و ساختمان در بین اقوام ترکمن تا به امروز به عنوان یک نماد برای مراسم عزا رواج دارد و آلاچیق یا (کوتکمه) به عنوان یک نماد خانه ترکمن ها در گذشته و امروز در جشن عروسی ها و یا در برگزاری سایر مجالس شادی بنا می شود.
به هرحال در میان ترکمن ها، برپا شدن چادر یا آلاچیق هرکدام پیام و معنای خاص و کاربرد مناسبتی دارد.
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.