ترکمن سسی-با حلول ماه مبارک رمضان، مردم مسلمان ایران، با اجرای آیین‌ها و سنن مختلف به استقبال این ماه می‌روند. ساکنان استان گلستان و بویژه قوم ترکمن نیز با اجرای آداب و سنن مخصوص به خود، بر حلاوت و شیرینی این ماه مبارک می‌افزایند.
به گزارش خبرنگار ترکمن سسی،از جمله این مراسم می‌توان به مراسم «کر»، «الله یلی»، «سلالیک»، «یارمضان» و ... اشاره کرد. ترکمن‌های جعفربای و آتابای در مناطق ترکمن نشین استان گلستان، مراسمی به نام «کر» داشتند که سه روز پیش از ماه رمضان آغاز می‌شد و زنان و دختران جوان به نظافت آلاچیق‌ها در گذشته و نظافت منازل در این روزگار می‌پردازند و می‌خواهند همزمان با ورود این ماه مبارک، همه آلایش‌ها و آلودگی‌ها را از خانه و محل زندگی خود پاک کنند. برخی خانواده‌ها نیز سجاده‌هایی از جنس قالیچه و نمد که به آن «نمازلیق» می‌گویند به مسجد هدیه می‌دهند.
ماه رمضان در بین قوم ترکمن به «اراز آی» مشهور است و چند روز قبل از فرارسیدن ارازآی، ترکمنها به کشتن گوسفند و بز اقدام می‌کنند و گوشتش را بین فقرا، نیازمندان و همسایه‌ها تقسیم می‌کنند یا این‌که با همان گوشت غذایی پخته و مهمانی می‌دادند که به آن «الله یلی» می‌گفتند.
ترکمنها برای اعلام زمان افطار در گذشته‌هایی که امکانات و تجهیزاتی مانند رادیو و تلویزیون و ... وجود نداشت، مراسمی به نام «آغاز آچلی» به معنای افطار کردن، داشتند و پس از ساخت مساجد در این مناطق، مراسم افطاری دیگر از فراز پشت بام این مساجد اعلام می‌شد. درخصوص مراسم یارمضان هم می‌توان گفت که در شب‌های 14 و 15 ماه مبارک رمضان بین ترکمنها رسم است که یک طلبه یا غزلخوان خوش‌صدا در روستا به راه می‌افتاد و اشعاری را می‌خواند که مضمون آن این بود که ای روزه‌داران، ماه رمضان به نیمه رسید، مقاومت کنید تا نصف دیگر را روزه بگیرید و پس از هر مصرع جمعیتی که پشت سر این طلبه به راه می‌افتادند «الله‌ُ» یا «الله» می‌گفتند که به صورت منادایی بود. مراسم یارمضان تا پاسی از شب ادامه داشت و مردم، وسایل، خوراکی‌ها و نذری‌های زیادی را به جمعیتی که در کوچه‌های روستا به راه افتاده بودند، می‌دادند که پس از پایان مراسم بین نیازمندان تقسیم می‌کردند.
رویت هلال ماه رمضان «آی گوزمک» نیز در میان این قوم از هیجان خاصی برخوردار است و معتقدند هرکس زودتر ماه را رویت کند، از ثواب بیشتری بهره مند شده و بینایی چشم او نیز افزایش می‌یابد. فردی که هلال ماه را رویت می‌کند آیه 189 سوره بقره را قرائت می‌کند و دست خود را به سوی ماه دراز کرده و به پیشانی می‌مالد که این کار سه بار انجام می‌شود تا دیدن ماه در سال آینده هم نصیب آن شخص شود.
یکی دیگر از سنت‌های حسنه این قوم پیش از ماه مبارک، مراسم آشتی‌کنان است که ریش‌سفیدان هر محله که به آنها «یاش اولی» می‌گویند، کسانی را که با هم قهر هستند، (بدون اطلاع از ماجرا) به صرف چای به منزل خود دعوت کرده و آنها را آشتی می‌دهند. خواندن نمازهای مستحبی در مسجد نیز از سنت‌های حسنه قوم ترکمن و اهل سنت استان است. نماز «تراویج» و «نماز ختم» از جمله این نمازهاست که در مساجد اهل ترکمن در ماه مبارک به صورت جماعت خوانده می‌شود. علاوه بر این، در ایام و مناسبت‌هایی چون روز 15 ماه مبارک رمضان یا شب‌های قدر، غذاهایی چون چکدرمه، بیشمه و بورک که غذاهای سنتی قوم ترکمن است، پخته و با نام «صدقه» به ساکنان محله خیرات می‌شود.
مردم اهل سنت ترکمن در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، خود را برای نماز عید فطر آماده می‌کنند، به این ترتیب که قبل از نماز عید فطر، فطریه را به مستمندان قوم خود داده و بعد از نماز هم این روز را عید بزرگ نامیده و آن را بسیار عزیز می‌شمارند. برای بزرگداشت این عید بزرگ نیز به دیدار یکدیگر رفته و به هم تبریک می‌گویند.
فاطمه عبدی
جام‌جم گلستان
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.