ضرورت احیا و حفظ عرصه جنگلی با استفاده از ظرفیت بسیج مردمی و بخش خصوصی

ترکمن سسی - احیا و حفظ عرصه جنگلی با استفاده از ظرفیت بسیج مردمی و بخش خصوصی در گفتگوی رسانه ای با فتاح قاسمی رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری علی آباد کتول مورد بررسی و تاکید قرار گرفت .

عرصه های جنگلی در طبیعت از مهم ترین منابع طبیعی محسوب می شوند و حفظ و نگهداری آنها در همه جای دنیا با دقت و ظرافت خاصی پیگیری می شود. کمک به تامین اکسیژن مورد نیاز انسان، تعدیل آب و هوا، خنک نگه داشتن کره زمین، پر شدن سفره های آب های زیر زمینی، حفاظت از خاک و گونه های گیاهی متنوع، پیشگیری از رانش زمین و سایر بلایای طبیعی نظیر بهمن، سیل، خشکسالی و ... و در نهایت کمک به اقتصاد جوامع انسانی از مزایای مستقیم و غیر مستقیم عرصه های جنگلی محسوب می شوند.

در حقیقت جنگل یکی از منابع تجدید پذیر کره خاکی است که در صورت برنامه ریزی بلند مدت برای استفاده از آن ، می تواند به عنوان یک کارخانه مولد در بخش های مختلف در توسعه پایدار موثر باشد.

علاوه بر نگاه اقتصادی و صنعتی مستقیم به جنگل، قابلیت های تفریحی و گردشگری جنگل نیز از دیگر مزیت های آن محسوب می شوند که به صورت غیر مستقیم در اشتغال جوانان جویای کار نقش دارند. بنابراین برنامه ریزی در جهت جلوگیری از آسیب های محیطی به جنگل و فراهم کردن زمینه های اشتغال در کنار حفاظت پایدار از عرصه های جنگلی، یکی از آرمان های علاقه مندان واقعی محیط زیست و توسعه کشور می باشد و برای حفظ این منابع خدادادی باید همه نهاد و مسئولان در کنار مردم با عزمی ملی و جهادی تلاش کنند.

فتاح قاسمی رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان علی آباد کتول در خصوص ضرورت حفاظت از عرصه های طبیعی گفت: استان کوچک ولی سر سبز گلستان یکی از مناطق جنگلی لجستیک و مهم شمال کشور است که مراقبت از جنگل های آن بسیار ضروری می نماید. وجود دو ذخیره گاه درختان سرونوش و سرخدار در این استان در مناطق محمد آباد و افراتخته شهرستان علی آباد و منطقه حفاظت شده جنگل های هیرکانی، وظیفه ما را در قبال این نعمت خدادادی بیشتر می کند.

وی به مداخلات انسانی در برهم زدن اکوسیستم جنگلی اشاره کرد و بیان داشت: جنگلهاي استان گلستان از گلوگاه در غرب تا گليداغ در شرق استان بطول تقریبی 260 کیلومتر در سطح 452 هزار هکتار پراکنده هستند که علاوه بر بی مهری در حفظ و نگهداری از آنها، متاسفانه از تمام ظرفیت های موجود در این بخش نیز استفاده بهینه نمی شود. بلکه به صورت مقطعی و در مواردی نیز خارج از ضوابط زیست محیطی و فنی و همراه با تخریب صورت می گیرد.

متاسفانه برخی موارد مشاهده شده پیمانکارانی که ملزم به قطع درختان فرسوده یا دارای ریشه های سست هستند، به قطع درختان سالم و تنومند و فروش آنها در خارج از شبکه قانونی اقدام می کنند. در واقع به جرات می توان گفت در طول این سالها هیچگاه با جنگل رفتار شایسته ای نداشتیم و این نعمت خدادادی همواره مورد بی مهری ما قرار گرفته است. از برداشت های غیر مجاز و قطع درختان به منظور توسعه زمین های کشاورزی گرفته تا آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی، تحمل زباله های مسافران شمال، ورود با خودرو به عرصه های جنگلی، ساخت و ساز در مناطق جنگلی و ...  بدون شک دود این بی مهری به طبیعت در آینده به چشم خودمان و نسل های آتی خواهد رفت که کمترین تبعات آن بر هم خوردن اکوسیستم و بروز سیل و رانش زمین و ... است.

قاسمی در خصوص ضرورت تجهیز ادارات منابع طبیعی به تجهیزات اطفا حریق گفت: در سال های اخیر شاهد بودیم که آتش سوزی های متوالی، رمقی برای جنگل های گلستان باقی نگذاشتند و هنوز فصل خزان فرا نرسیده آتش سوزی های گسترده خزان زود رسی برای جنگل های گلستان رقم می زنند و اگر نیروهای بسیج، مردم و اهالی روستا ها کمک نکنند، آسیب ها بسیار جدی تر خواهد بود.  با این حال تجهیزات اطفا حریق بسیار ناچیز است و باید بودجه ای خاص به این منظور اختصاص یابد.

رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان همچنین به ضرورت ارائه راهکارهای خلاقانه در خصوص نگهداری از نهال های کاشته شده اشاره کرد و بیان داشت:
در همه کشور های پیشرفته دنیا استفاده از «سیستم نظام پیشنهادات» یا «suggestion system» یکی از راهکار های اساسی و علمی در حل برخی مشکلات جوامع بشری می باشد که در بسیاری موارد، صرفه جویی ها و اثرات مثبت بی شماری به همراه داشته است. در این سیستم افرادی که بعضاً هیچ منصب دولتی یا حتی تحصیلات آکادمیک ندارند ، پیشنهادات خود را به دولت ارائه می کنند و بعد از بررسی توسط دولت از تجارب و پیشنهادات این افراد در امورات مختلف استفاده می شود و گاهاً پاداش هایی نیز برای صاحبان اندیشه های نو و خلاقانه در نظر گرفته می شود.

در مورد جنگل و حفظ و نگهداری آن نیز باید گفت یکی از دغدغه های اصلی دولت و طرفداران محیط زیست، کمبود نیروی انسانی محافظ و به عبارتی «گارد جنگل» می باشد تا جایی که به شهادت آمار تعداد قرقبان های ما خیلی پائین تر از  سرانه جهانی و استاندارد می باشند و همین امر باعث اختلال در امر حفاظت و نگاهبانی شایسته از عرصه های جنگلی می شود. معضل دیگر بهره برداری از جنگل و عدم کاشت مجدد درخت و احیای جنگل ها می باشد که در سال های اخیر باعث تنک شدن عرصه های جنگلی شده است. انباشت یا دفن زباله، ورود خودرو به عرصه های جنگلی، قطع یا از بین بردن نهال های خودرو، تعلیف دام در جنگل، روشن کردن آتش در عرصه های جنگلی، راه اندازی آتش سوزی های عمدی و ... نیز از دیگر مشکلات حفاظت از عرصه های جنگلی محسوب می شوند.

اما از آنجا که توقع انجام همه امور توسط دولت امری غیر منطقی و مردود است ، پیشنهاد می گردد در مناطق جنگلی که برداشت بی رویه یا حوادث غیر مترقبه نظیر سیل و آتش سوزی از تعداد درختان منطقه کاسته است، طرح های تشویقی اجرا شود. در چنین شرایطی باید با استفاده از طرح های تشویقی مردم را به کاشت درخت یا حفاظت از عرصه های جنگلی علاقه مند کنیم.

قاسمی همچنین ضمن اشاره به ضرورت همدلی بین نهاد ها و سازمان ها، اظهار امیدواری کرد: امید است مسئولین بلند پایه استان و متولیان امر با برنامه ریزی و استفاده از ظرفیت های بسیج مردمی، بخش خصوصی و اختصاص بودجه ویژه ، زمینه های اصلاح، تقویت و اجرای طرح های متنوع در احیای جنگل های استان را فراهم سازند تا علاوه بر ترمیم بافت های آسیب دیده جنگل، زمینه حفاظت از عرصه های جنگلی و اشتغال پایدار نیز در استان فراهم شود.

گفتگو از: وحید حاج سعیدی

نوشتن دیدگاه