ترکمن سسی- محمد آریان نژاد روزنامه نگار گلستانی یادداشتی تحت عنوان 'خواندن این چند خط ممکن است حالتان را خوب کند' نگاشته و به تحلیل انتشار خبرهای نادرست در فضای مجازی و بدبینی مردم پرداخت.
محمد آریان نیا نوشت: سالها است که در زمینه مفهوم خبر کار می کنم، دائم هم در حال آموختنم که بی انتها است.
این روزها اوضاع مملکت خوب نیست؟ قبول! شرایط اقتصادی و سیاسی به مردم فشار فراوانی وارد می کند؟ درست! اما در این بین یک اتفاق بسیار بد در حال رخ دادن است. بسیاری دارند روان مردم ما را تخریب و با کلی خبرهای دروغ و کذب، صرفا برای دیدن شدن، فضای جامعه را ملتهب می کنند. برایشان هم مهم نیست که ما حصل این دروغ ها حال ما را چه قدر بدتر می کند.
مثلا نماینده آمل که حتی جزو هیات رییسه هیچ کمیسیون خاصی در مجلس هم نیست می گوید که 9 هزار میلیارد دلار گم شده است! کسی هم نمی پرسد این بزرگوار از روی کدام منبعی چنین کشفی کرده. اصولا مگر این حجم پول قابل گم شدن است؟ کسی هم دنبال جزییات خبر نمی رود تا بداند منظور این است که اسناد خرج کرد نه هزار میلیارد دلار ارز دولتی داده شده هنور منتشر نشده است. لطفا دقت بفرمایید! قطعا فساد فراوانی در این بین رخ داده است اما به این شکل یک خبر کاملا کذب به خورد مردم دادن موضوع دیگری است.
اما چنین سوژه ای کلی مشتری درفضای مجازی دارد. با آب و تاب فراوان مانند مقایسه با هزینه ساخت برج خلیفه دبی و .. مقایسه اش می کنند و لایک و فالوور بیشتر و در نتیجه آگهی و پول زیادتر می گیرند. آقای نماینده هم حسابی دیده می شود تا شانس ورودش به مجلس آن هم برای پنجمین بار بیشتر شود. آن هم کاملا رایگان!
یک مثال دیگر؛ ناگهان کل رسانه ها پر می شوند از این موضوع که ایران سهمش از دریای خزر را به روسیه بخشید! کلی هم داستان می رساند از اینکه 50 درصد سهم داشتیم الان شده است یازده درصد. همه هم برای این مرثیه سوگواری می کنند. از بازیگران و ورزشکاران بگیر تا حتی برخی افراد شناخته شده . اما کسی می گوید ما که کمترین ساحل را در بین کشورهای دریای خزر داریم هیچ گاه به خصوص بعد از عهدنامه های گلستان و ترکمن چای سهممان از این دریا پنجاه درصد نبوده است. چه برسد که الان بخواهیم برایش بجنگیم ! اصلا یک مداد بگیرید و خودتان از روی نقشه دریا را بین 6 کشور تقسیم کنید.
چگونه می خواهید به ایران سهم زیادی بدهید. طوری که ساحل بقیه کشورها را هم اشغال نکنیم ؟! ضمن اینکه مذاکرات بر سر دریای خزر بیش از 20 سال است که جریان دارد و هنوز هم به نتیجه خاصی نرسیده است.
اما کسی نمی آید این موارد را تجزیه و تحلیل کند. مهم پمپاژ شارلاتانتیسم خبری به بدنه جامعه است و نتیجه بد کردن بیشتر حال بسیاری از مردم به بهای بیشتر دیده شدن و بیشتر پول در آوردن.
از این مثال ها فراوان است. همه هم در فضای مجازی نیست و دامنه انتشار به جمع های دوستانه و میهمانی ها هم سرایت می کند. اما چه باید کرد؟ با کمال تاسف باید بگویم مبنایتان برای خبرهایی که می خوانید به خصوص در فضای مجازی باید بر دروغ بودن خبر استوار باشد مگر این که خلافش ثابت شود! مهم نیست که خبر با چه آب و تابی و چه کلمات جانسوزی یا از زبان کدام سلبریتی یا حتی افراد میانی سیاست ایران بیان شده است. این خبر دروغ است مگر اینکه خلافش اثبات شود. اثباتش البته چندان ساده نیست. توجه به منبع خبر، گوینده خبر، نحوه نگارش خبر، رجوع به سابقه خبر و ... می تواند تا حد زیادی سره را از ناسره معلوم کند. اگر حوصله اش را نداشتید که دنبال درستی یا نادرستی خبرها باشید دو کار انجام دهید: یا بی خبال خبر خواندن در فضای مجازی شوید یا اینکه به خبرهای رسانه های رسمی به خصوص برخی از روزنامه ها، خبرگزاری ها و سایت های خبری معتبر رجوع کنید در غیر اینصورت هیچ دلیل ندارد که حالتان بدتر شود!
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.