چرا درزلزله از خانه فرار می کنیم؟

تركمن سسي- امان محمد خوجملی : ایران یکی از کشورهای بلا خیز جهان است که در آن هر سال بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله و طوفان و آتش سوزی و... اتفاق می افتد و خسارات زیادی به مردم وارد می کند و خانواده های زیادی داغدار می شوند.

اما بعضی از آسیبهای اقتصادی و اجتماعی مانند گرانی و بیکاری و تورم و مشکل مسکن و اختلاس و فقر و فحشا و اعتیاد و امثال آن با برنامه ریزیهای علمی دراز مدت و تمهیدات لازم قابل کنترل و کاهش است حتی در برخی موارد می شود جلوی وقوع آنرا گرفت. اما برخی از بلایای طبیعی مانند برف و یخبندان و طوفان و تگرگ و بارانهای سیل آسا قابل پیش بینی است و با پیش بینی می توان خسارات آنرا کاهش داد اما از وقوع آن نمی توان جلو گیری کرد. اما پیشرفت علم در زمینه های پزشکی و بهداشتی و درمانی به جایی رسیده است که می تواند تلفات ویرانگر بیماریهایی مانند وبا و طاعون را کنترل و جلوگیری نماید.

ولی پیشرفت علم در زمین شناسی هنوز به آن مرحله نرسیده است که زلزله را قبل از وقوع آن شناسایی و جلو تلفات و خسارات احتمالی را بگیرد یا کاهش دهد. اما گسلهای مناطق مختلف ایران که زمین لرزه در آنجاها اتفاق می افتد به وسیله دانشمندان زمین شناس شناسایی شده ولی این تشخیص به معنای هشدار قبل از وقوع حادثه نیست. اما چرا ما هنگام وقوع زمین لرزه از خانه به بیرون فرار می کنیم؟ و در ژاپن چنین نیست و مردم در خانه ها می مانند و به خارج از خانه فرار نمی کنند یا کمتر فرار می کنند؟ آن به خاطر این است که ژاپنیها به کارهای خود اطمینان دارند. ساختمانهای خود را آنقدر محکم می سازند که درمقابل زمین لرزه هشت و نیم ریشتری هم خراب نمی شود.

اما ما در ایران چون به کارهای خود اعتماد نداریم و ساختمانها از استحکام لازم برخوردار نیستند فرار را بر قرار ترجیح می دهیم. اگر ماهم مثل ژاپنیها ساختمانهای خود را ضد زلزله بسازیم نیازی به لشگر کشی به خیابانها نیست. جای نگرانی هم وجود ندارد مگر اینکه زمین لرزه در درون دریا اتفاق افتد و سونامی ایجاد کند که از شرّ آن باید به خدا پناه برد گرچه فرستنده شر هم خدا باشد. گاهی اوقات هم گفته می شود تلفات کم زلزله به خاطر آن است که زلزله در روز اتفاق می افتد که مردم یا در خانه ها نیستند یا بیدار هستند و مجا لی برای فرار در روشنایی وجود دارد. یا کانون زلزله در مناطق خالی از سکنه یا کم جمعیت اتفاق می افتد و گرنه تلفات و خسارات ما بیشتر از اینها خواهد بود. متاسفانه فرهنگ و اعتقادات دینی و مذهبی ما هم به امر محکم کاری و محکم سازی بناها کمکی نکرده است.

در فرهنگ سنتی ما وقوع حوادث طبیعی و خسارات و تلفات احتمالی آن گاهی تقدیر الهی نامیده می شود و در برخی موارد به گناهان انسانها و عدم رعایت موازین دینی ربط داده می شود که گریزی از آن نیست. این موارد و موارد عدیده ی دیگر مانند ناکارآمدی دولتها و ضعف مدیریتها، عدم آینده نگری مردم، فرار از کارهای اساسی وگرفتار روزمرگی شدنها، دست به دست هم داده است تا ما همچنان در مقابل حوادث طبیعی و غیر طبیعی آسیب پذیر باقی بمانیم ونتوانیم کاری از پیش ببریم.2/10/1396.

نوشتن دیدگاه