گفتگو با عبدالله ساوری عکاس گلستانی

ترکمن سسی -  عبدالله ساوری عکاس گلستانی با بیش از سه دهه سابقه عکاسی معتقد است که تهیه آرشیو دیجیتال از عکس های قدیمی و تاریخی یک ضرورت است.

عکاسی هنری است که تقریبا در همه لایه های زندگی اجتماعی نفوذ کرده است و هر لحظه از زندگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی ، تفریحی ، مذهبی، علمی، ورزشی، تاریخی و ... قابلیت تبدیل به یک سوژه ابدی و ماندگار را داراست. هنر عکاسی را در واقع می توان فصل مشترک همه مقولات زندگی اجتماعی و تاریخ سازی دانست. در واقع عکاسان امروز را نه تنها برای فردا بلکه برای ابد  ثبت می کنند .
عکاسان را فصل مشترک رویدادهای مختلف اجتماعی نامید که تاریخ نگاری مصور بر عهده آنان است و هر چند خودشان کمتر درقاب تصویر دیده می شوند و با تصویر سازی لحظه لحظه وقایع، تاریخ سازی می کنند.
عبدالله ساوری یکی از عکاسان با سابقه گلستانی است که دغدغه های فراوانی برای توسعه این هنر دارد. او که عکاسی را در اوایل دهه شصت و نزد استاد بنی کمالی آموخته است، از فراز و نشیب های این حرفه می گوید. ساوری بیش از سه دهه است که فعالیت هنری دارد و با نشریات، سایت ها، ادارات و نهادهای مختلف همکاری داشته و دارد.
در این زمینه با وی به گفتگو نشستیم که ما حصل گپ و گفت ما با این عکس خوش ذوق گلستانی  پیش روی شماست.

جایگاه عکاسی در زندگی افراد کجاست؟
ثبت لحظات زندگی و یادآوری خاطرات از ویژگی های هر انسانی است به ویژه که آن خاطره شیرین و دلنشین باشد. فلذا عکس و فیلم را می توان بهترین یادآور خاطرات گذشته دانست. شاید فیلمبرداری از خاطرات و تدوین و نگهداری آن یا حتی به تصویر کشیدن یک رویداد در قالب فیلم تخصصی باشد، اما تهیه عکس به ویژه با وجود تعبیه دوربین در موبایل های امروزی، به یک شیوه ثبت خاطرات مدرن و در دسترس تبدیل شده است و مردم ثبت این لحظات را از دست نمی دهند.
با این حال باید این جمله کلیشه ای را تکرار کنم که عکس گرفتن با عکاسی تفاوت دارد و این هنر نیز همانند نقاشی، نگارگری، نویسندگی، بازیگری، مجری گری نیاز به آموزش و فراگرفتن اصول عکاسی دارد. امروزه حتی دوره های  آموزش عکاسی با موبایل داریم که به صورت تخصصی به این موضوع می پردازد.  

استان گلستان دارای جاذبه های گردشگری متعددی است. نقش عکاسی در معرفی این جاذبه ها را چگونه ارزیابی می کنید؟
معرفی جاذبه های طبیعی و به دنبال آن جذب گردشگر در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از کشورهای دنیا قرار گرفته است و اقتصاد گردشگری با این جاذبه های طبیعی رونق فراوانی پیدا کرده است. در این بین قطعاً نقش عکاسی نقشی قابل اعتنا و مهم است. در واقع یکی از راههای جذب گردشگر به انتشار گذاشتن عکس های یک ناحیه  است . شاید قبلاً برای عکاسی مقدمات زیادی نیاز بود و به واسطه ضرروت تهیه فیلم و هزینه ظهور مردم بیشتر سعی می کردند هزینه را تعدیل کنند و بیشتر از خودشان عکس بگیرند تا طبیعت یا به قولی سعی می کردند حتی در عکس های طبیعت هم چهره شان نمایان باشد. اما با پیدایش شبکه های اجتماعی وسهولت عکاسی به راحتی می توان یک منطقه گردشگری را در سطح جهانی مطرح ساخت .

موضوعات غالب عکس های شما چیست؟
عکاسی را می توان رشته ای نامید که محدودیت زمانی و مکانی ندارد و دنیایی وسیع با دیدگاه های گوناگون است. فردی که با عکاسی آشناست از کوچک ترین و پیش پا افتاده ترین موضوع نیز به راحتی نمی گذرد، اما عمده عکس های من در محورهای اجتماعی اعم از مراسمات مذهبی، ملی و دینی، اداری، خبری و حوزه  طبیعت را شامل می شود. با سایت ها و نشریات هم در ارتباط هستم و عکس های من به صورت خبری در برخی نشریات و سایت های استان منتشر می شوند.

عکس های قدیمی به عنوان تاریخ یک سرزمین هستند. برای محافظت آنها چه باید کرد؟
همانطور که اطلاع دارید در عصر حاضر ماندگاری عکس‌های چاپ شده جدید با کاغذ و جوهر مناسب در محیط تاریک، 300 سال، در قاب عکس، 108 سال و در برابر نور 57 سال تخمین زده می شود. این در حالی است که عکس های قدیمی روی کاغذهایی معمولی تر نسبت به عکس های حال چاپ شده اند و قطعاً در شرایط استاندارد نگهداری نمی شوند. چرا که مردم آموزش ندیده اند و عکس ها در کمد، روی طاقچه، قاب عکس و حتی زیرزمین نگهداری می شوند. توصیه می شود در همه شهرها یک نهاد یا سازمان دولتی تولیت تهیه یک آرشیو از عکس های قدیمی را بر عهده بگیرد و با اعلام فراخوان عمومی و  اسکن کردن عکس های تاریخی و قدیمی ،  گامی در جهت ماندگار ساختن تاریخ مصور نواحی کشور  و تهیه یک دایره المعارف بومی بردارند.

سخن پایانی
داشتن نگاه متفاوت به هر هنری و پرداختن از زوایای معتتد به آن باعث ایجاد تغییرات شگرف در جامعه می شود. عکاسی نیز از رویکرد جدا نیست. کسب درآمد، ایجاد تحول اقتصادی، معرفی نواحی مختلف، کمک به مورخان و تاریخ نگاران و محققان، عکاسی تبلیغاتی و تجاری، عکاسی هنری و خبری و ... بخش هایی از مختصات هنر عکاسی هستند که می توان با برنامه ریزی و آموزش زمینه ایجاد اشتغال و تحول فرهنگی را در کشور با رویکرد عکاسی رقم زد. امید متولیان امر با جدی گرفتن صنایع هنری و دعوت از اساتید بنام و مشهور زمینه گرایش حرفه ای جوانان را به این هنر جذاب و ماندگار فراهم کنند.

گفتگو از : وحید حاج سعیدی

نوشتن دیدگاه