ترکمن سسی - اهالی شهرکوچک انبارالوم از توابع شهرستان آق قلای استان گلستان با روي آوردن به پرورش شترموفق شدند علاوه برتحول در اقتصاد شهرشان برای بیش از هزار نفراز جوانانشان فرصت شغلی فراهم کنند.
انبارالوم که فقط هفت هزارنفر جمعیت دارد اگرچه از جاذبه هاي گردشگري طبيعي و تاريخي متعددي برخوردار است اما شهرتش در كشور وابسته به شير و دوغ با كيفيت شترهايش است.
كياني، يكي ازموفق ترين پرورش دهندگان شتر در انبارالوم است. او درباره تاريخچه پرورش شتر در اين منطقه، مي‌گويد: پرورش شتر به صورت محدود و در حد نگهداري از 2 يا 3 نفر شتر از گذشته‌هاي دور در انبارالوم رواج داشت اما طي سال هاي اخير به دليل سودآوري بالا مورد توجه بيشتر مردم قرار گرفت و به سرعت گسترش يافت. فقط ظرف يك سال گذشته گرايش به پرورش شتر در شهر 2 برابر شده است و در حال حاضر 300 خانوار در انبارالوم مشغول پرورش شتر هستند و شير و دوغ آن را به تهران، مشهد و شيراز صادر مي كنند.
پرورش ارزان، محصول گران
او درباره علت گرايش سريع مردم به پرورش شتر، خاطرنشان مي كند: «پرورش شتر بسيار ارزان تمام مي شود. شتر در طبيعت از گياهاني مثل كنگر، خارشتر و برگ گزچه استفاده مي كند كه هيچ حيوان ديگري از آنها تغذيه نمي كند. شتر هر چقدر علوفه خشك بيشتر مصرف كند، غلظت و كيفيت دوغ و شيرش افزايش مي يابد و هر چقدر علف سبز بخورد، غلظت شيرش كمتر مي شود. در فصل گرما شير شتر به حداكثر مي‌رسد و در زمستان نصف مي شود. شتر آب بسيار اندكي مي خورد و مقاومت زيادي در برابر گرما دارد. همين كم هزينه بودنِ پرورش شتر، سوددهي آن را بسيار افزايش مي دهد.»
كياني مي افزايد: «طعم شير هر شتر بر حسب چرايي كه كرده و علوفه‌اي كه خورده متفاوت است اما به طور كلي چون شتر علف هاي شور را دوست دارد، معمولا طعم شيرش شور مزه است و همين عامل موجب افزايش ماندگاري شير شتر در قياس با ساير دام‌ها است. شتر را روزانه 5 بار مي دوشيم و هر روز 12 كيلوگرم شير مي دهد. شير شتر به خاطر املاح، مواد معدني و ويتامين هايي كه دارد نزديك ترين شير به شير مادر است. شتر احتياج به پياده روي زياد دارد و همين امر باعث افزايش سلامت شيرش مي شود. در انبارالوم پرورش دهنده‌ها با كمك خانواده هايشان شتر را پرورش مي دهند و دوشيدن شير شتر بر عهده خانم هاست. بعد از دوشيدن شير شتر مي توانيم مستقيما و بدون حرارت آن را به دوغ تبديل كنيم. كافي است به شير شتر، دوغ اضافه كنيم تا بعد از 20 دقيقه به عمل آيد.»
يارعلي يكي از توزيع كننده هاي موفق شير شتر در انبارالوم است. او درباره ورود به اين عرصه مي گويد: «چند سال قبل در ميدان تجريش تهران با مغازه اي رو به رو شدم كه دوغ شتر مي فروخت. به صاحب مغازه گفتم مي توانم دوغ شتر را با كيفيت بهتر و قيمت ارزان‌تر از انبارالوم براي شما تهيه كنم و او هم پذيرفت. همان شب در تجريش و پاسداران 300 ليتر دوغ و شير شتر سفارش گرفتم. دوغ را در انبارالوم ليتري 2 هزار و 500 تومان خريدم و در تهران ليتري 6 هزار و 500 تومان فروختم. به اين ترتيب وارد كار توزيع دوغ و شير انبار الوم شدم كه بسيار هم سودآور است. به همين ترتيب شماره كارخانه هاي لبنياتي را از اينترنت پيدا كردم و به آنها گفتم مي توانم برايتان شير شتر با كيفيت عالي و قيمت مناسب پيدا كنم. در حال حاضر روزانه 500 كيلوگرم شير شتر توزيع مي كنم. شكر خدا جوان هاي بسياري در انبارالوم در كار پرورش شتر‌اشتغال دارند و جلوي مهاجرت آنها به شهرهاي بزرگ گرفته شده است.
خواص دوغ شتر
دوغ تهيه شده از شير شتر با دوغ بدست آمده از شير گاو متفاوت است و تفاوت آن در اين است كه براي تهيه دوغ گاو ابتدا شير گاو را توسط يك محرك بيروني تبديل به ماست مي‌كنند و بعد ماست بدست آمده را پس از رقيق كردن تبديل به دوغ مي‌كنند. اين فرآيند در شير شتر متفاوت است، بدين ترتيب كه ماده محرك از خود شير شتر تهيه مي‌شود و پس از آن با هر بار اضافه كردن شير به آن ماده پس از چند ساعت بدون كم يا زياد كردن ماده‌اي به شير، مايعي بدست مي‌آيد كه به لحاظ ساختار همان شير است اما به دليل اينكه طعم آن شباهت زيادي به دوغ دارد به آن دوغ گفته مي‌شود.
اين مايع همان شير است با اين تفاوت كه ماندگاري آن بدون اضافه كردن مواد نگهدارنده افزايش مي‌يابد. از خواص بارز دوغ شتر مي‌توان به انرژي‌زا بودن و خاصيت لاغركنندگي آن‌اشاره كرد. دوغ شتر ملين بسيار خوبي است و براي درمان بواسير، بيماري‌هاي طحال، ترميم زخم‌هاي دستگاه گوارش، سل، يرقان، آسم و تنگي نفس، كم‌خوني و فشار خون مفيد است. علاوه بر خاصيت لاغركنندگي، يك ليوان دوغ شتر يك وعده غذايي كامل نيز محسوب مي‌شود.
در يك تحقيق ساده اثرلاكتوفرين و پروتئين اسيدي دوغ شترِ يك كوهانه تركمن صحرا در استان گلستان، روي سلول هاي سالم و بيمار كبد مورد مطالعه قرار گرفت و تغييرات مورفوليژيكي آنها در زمانهاي مختلف بررسي شد. اين بررسي‌ها نشان داد كه لاكتوفرين و پروتئين اثرات معني داري برروي رده هاي سلولي دارد و از تكثير سلولهاي بيمار جلوگيري كرده است. همچنين اثرات آنها روي سلولهاي سالم نشان داد كه اين دو باعث طول عمر بيشتر سلولهاي سالم و افزايش سرعت تكثير آنها مي شود. شير شتر همچنين يك منبع غذايي ارزشمند براي افراد تحت درمان سرطان و بيماري‌هاي مشابه است/منبع: کیهان.
دیدگاه‌ها