ترکمن سسی - بهرام جرجانی- کارشناس حقوق و فعال اجتماعی : قانون‌گذاری در حوزه فضای سبز شهری از جمله موضوعات حیاتی در مدیریت شهری به شمار می‌آید که هدف آن ارتقاء کیفیت زندگی، بهبود شرایط زیست‌محیطی و توسعه پایدار است.
در این میان، قانون شهرداری‌ها (مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحات بعدی) و مقررات مرتبط، نقش کلیدی در تعیین وظایف شهرداری‌ها در ایجاد و حفظ فضای سبز دارند.
وظایف شهرداری در ایجاد فضای سبز
طبق ماده ۷۷ قانون شهرداری‌ها، شهرداری‌ها موظفند نسبت به ایجاد و نگهداری فضای سبز در محدوده شهر اقدام کنند. این امر شامل پارک‌ها، بوستان‌ها، خیابان‌ها و فضای سبز عمومی است که تأثیر مستقیمی بر سلامت جسمی و روانی شهروندان دارد.
چالش‌های حقوق مالکین زمین
وقتی شهرداری به منظور گسترش فضای سبز، نیاز به استفاده از زمین‌های خصوصی پیدا می‌کند، باید حقوق مالکین را رعایت کند. بر اساس ماده ۳ قانون زمین شهری، هرگونه تغییر کاربری یا تصرف زمین باید با رعایت حقوق مالک و پرداخت خسارت عادلانه انجام شود.
علاوه بر این، ماده ۹۳ قانون شهرداری‌ها تصریح می‌کند که شهرداری موظف به جبران خسارت ناشی از تملک اراضی برای امور عمومی است. در عمل، این موضوع باعث شده اختلافاتی میان مالکین زمین و شهرداری‌ها بر سر ارزش زمین و نحوه پرداخت خسارت ایجاد شود.
مشکلات اجرایی و قضایی
ضعف در اجرای دقیق قوانین فوق و نبود سازوکارهای شفاف برای ارزیابی و جبران خسارت، موجب بروز پرونده‌های متعدد حقوقی و نارضایتی عمومی شده است. علاوه بر آن، عدم اطلاع‌رسانی کافی به مالکین و ناتوانی در تسهیل روند رسیدگی، بر میزان اختلافات افزوده است.
در برخی موارد، شهرداری‌ها بدون پرداخت خسارت مناسب یا اطلاع‌رسانی شفاف، اقدام به تغییر کاربری و تصرف زمین‌ها کرده‌اند که این امر به نقض حقوق مالکانه و افزایش تنش‌ها منجر شده است.
راهکارهای پیشنهادی
برای رفع این چالش‌ها، موارد زیر ضروری به نظر می‌رسد:
تدوین و اجرای سازوکارهای دقیق و شفاف برای ارزیابی عادلانه زمین‌ها و تعیین خسارت،
تقویت اطلاع‌رسانی حقوقی به مالکین در مراحل اولیه تصمیم‌گیری،
ایجاد نهادهای حل اختلاف تخصصی میان مالکین و شهرداری‌ها،
استفاده از فناوری‌های نوین برای ثبت و مدیریت اطلاعات اراضی،
بازنگری قوانین و آیین‌نامه‌ها جهت هماهنگی بهتر با نیازهای توسعه شهری و حفظ حقوق مالکانه.
بهرام جرجانی
کارشناس حقوق و فعال اجتماعی
Legal Expert | Social Justice Advocate
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.